راهنمای کامل دوره پادفک روسیه ۲۰۲۶

دانشگاه های مورد تایید وزارت علوم در روسیه

تحصیل در روسیه ممکن است برای ما ایرانیانی که اغلب از کودکی به زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم خو کرده‌ایم، امری چالش‌برانگیز به نظر برسد. اگر علاقه‌مند به یادگیری این زبان نبوده باشیم یا هیچ‌گاه اجباری برای یادگیری‌اش حس نکرده باشیم، آموختنش را دشوار می‌بینیم و شاید تحصیل در روسیه را گزینه‌ای دور از دسترس بدانیم؛ به‌خصوص اگر در دبیرستان هم نمرات و معدل خوبی کسب نکرده باشیم. این در حالی است که در سال‌های اخیر روسیه به یکی از مقاصد محبوب و آسان تحصیلی ایرانیان تبدیل شده و بسیاری از دانشگاه‌هایش مورد تأیید وزارت علوم و وزارت بهداشت ایران قرار گرفته است. در این میان که به تحصیل در روسیه وسوسه می‌شویم، این پرسش پیش می‌آید: با نابلدی در زبان یا پیشینه نامناسب تحصیلی چه کنیم؟

نظام آموزشی روسیه، خود چاره‌ای پیش روی شما گذاشته است. سال‌هاست که دوره‌هایی با عنوان «پادفک» در اغلب دانشگاه‌های روسیه برگزار می‌شود و علی‌رغم دریافت شهریه، شما را برای ورود به دانشگاه و آشنایی با زبان آماده می‌کند. اگر پیشینه تحصیلی خوبی نداشته باشید و از پس آزمون‌های ورودی دانشگاه‌های خوش‌نام روسیه برنیایید، دروس پایه مورد نیاز شما را هم به شما می‌آموزد و برای آزمون‌های ورودی آماده‌تان می‌کند.

پادفک

پادفک روسیه چیست؟

این دوره را می‌توان به‌نوعی دوره‌ پیش‌دانشگاهی دانشجویان بین‌المللی خواند. هدف این دوره آماده‌سازی دانشجویان با زبان روسی و دروس پایه برای ورود به دانشگاه‌های روسیه است. چنانچه قصد داشته باشید کل دوره تحصیل را به زبان انگلیسی بگذرانید نیز جای نگرانی نیست. برخی از این دوره‌ها، شما را برای تحصیل به زبان انگلیسی آماده می‌کنند.

پادفک مخفف چیست؟

کلمه پادفک (Podfak) کوتاه‌شده واژه روسی Подготовительный факультет است که به اختصار «پادفک» خوانده می‌شود.

تفاوت دوره پادفک و دوره زبان روسی

شما می‌توانید در روسیه در دوره‌های زبان روسی که در کالج‌ها، مؤسسات و حتی دانشگاه‌ها برگزار می‌شود شرکت کنید. دوره زبان روسی صرفاً مهارت‌های زبانی را (خواندن، نوشتن، شنیدن، صحبت کردن) آموزش می‌دهد. این دوره‌ها با دوره پادفک متفاوت است. شما در این دوره، علاوه بر زبان روسی، با دروس پایه تخصصی مرتبط با رشته تحصیلی خود و نظام تحصیلی روسیه نیز آشنا می‌شوید.

اهداف کلیدی دوره پادفک

تقویت زبان روسی: تسلط بر مهارت‌های چهارگانه (شنیدن، گفتار، خواندن، نوشتن) به منظور ورود موفق به دانشگاه
تقویت دروس پایه: مطالعه دروس تخصصی پایه مرتبط با رشته تحصیلی مانند ریاضی، فیزیک، زیست، شیمی، علوم انسانی و غیره
کسب آمادگی برای آزمون ورودی: آشنایی با نظام آموزشی روسیه و آماده شدن برای آزمون‎هایی که دانشگاه مقصد ممکن است برگزار کند.
آشنایی با فرهنگ روسیه: غوطه‌ور شدن در محیط روسی‌زبان، آشنایی با زندگی روزمره، امور دانشگاهی، مقررات محل تحصیل و جامعه روسیه

چرا گذراندن دوره پادفک مهم است؟

تسلط بر زبان روسی برای تحصیل و زندگی روزمره

بیشتر دانشگاه‌های روسیه به زبان روسی تدریس می‌کنند؛ یادگیری زبان شرط اصلی موفقیت و ارتباط در محیط دانشگاهی است.

آمادگی برای آزمون‌های ورودی

پادفک دانشجویان بین‌المللی را برای ورود به مقطع کارشناسی آماده می‌کند و مسیر پذیرش را هموار می‌سازد.

آشنایی با دروس تخصصی و اصطلاحات علمی

علاوه بر زبان، دروس پایه مرتبط با رشته (مثل زیست، شیمی، ریاضی یا تاریخ) آموزش داده می‌شود تا دانشجو در فضای علمی روسیه راحت‌تر تطبیق یابد.

الزامی برای برخی دانشگاه‌ها و رشته‌های پزشکی

بیشتر دانشگاه‌های روسیه، به‌ویژه در رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی، گذراندن پادفک یا داشتن مدرک زبان را برای دانشجویان الزامی می‌دانند.

الزام وزارت بهداشت ایران و اهمیت مدرک A2

برای دانشجویان ایرانی، داشتن مدرک زبان روسی در سطح A2 یا گواهی پایان پادفک، یکی از پیش‌شرط‌های تأیید مدارک تحصیلی‌شان در ایران است.

افزایش شانس دریافت بورسیه

دانشگاه‌ها و مؤسسات ارائه‌دهنده بورسیه، دانشجویان مسلط به زبان روسی و آشنا با نظام آموزشی روسیه را در اولویت قرار می‌دهند.

انواع دوره‌های پادفک

۱ـ بر اساس زبان: پادفک روسی در مقابل پادفک انگلیسی

پادفک روسی: دوره‌ای که عمدتاً به زبان روسی تدریس می‌شود و زبان روسی به‌عنوان زبان اصلی آموزش است.
پادفک انگلیسی: برخی دانشگاه‌ها ممکن است دوره‌هایی به زبان انگلیسی برای دانشجویان بین‌المللی ارائه دهند، اما کمتر رایج است و هزینه‌ها یا شرایط متفاوتی دارد.

مقایسه‌ «پادفک روسی» و «پادفک انگلیسی»

پادفک روسی	پادفک انگلیسی	معیار
روسی (تمرکز بر مهارت‌های روزمره و آکادمیک روسی)	انگلیسی (زبان آموزشی انگلیسی؛ روسی معمولاً به‌صورت انتخابی یا کم)	زبان تدریس اصلی
آماده‌سازی کامل برای تحصیل به زبان روسی؛ تقویت مهارت‌های آکادمیک روسی	آماده‌سازی برای برنامه‌های انگلیسی‌زبان؛ گاهی همراه با آموزش مقدماتی روسی.	هدف زبانی
دانشجویانی که می‌خواهند دوره اصلی را به روسی بخوانند (مثلاً اکثر رشته‌های محلی، پزشکی)	دانشجویانی که دوره اصلی را به انگلیسی می‌خوانند یا می‌خواهند سریع‌تر وارد برنامه انگلیسی‌زبان شوند	مناسب برای
دروس تخصصی پایه به زبان روسی (زیست، فیزیک، ریاضی و…)	دروس پایه معمولاً به انگلیسی؛ محتوای تخصصی روسی کمتر است	محتوا (در کنار زبان)
بسیار بالا، زندگی در محیط روسی‌زبان، مناسب برای ارتباط روزمره.	کمتر؛ مناسب کسانی که نیاز روزمره به زبان روسی ندارند.	آشنایی با فرهنگ روسیه
معمولاً طولانی‌تر (برای رسیدن به تسلط کافی در روسی)	ممکن است کوتاه‌تر یا فشرده‌تر (بستگی به دانشگاه)	زمان/شدت
در اکثر دانشگاه‌های روسیه (به‌ویژه رشته‌های پزشکی) ارزش بالاتری دارد.	برای برنامه‌های بین‌المللی/انگلیسی‌زبان مفید است؛ ممکن است برای بعضی رشته‌ها کفایت نکند	مزیت برای پذیرش
نیاز به زمان و سرمایه بیشتر	ممکن است سطح زبان روسی دانشجو برای زندگی روزمره و تعاملات محلی ناکافی بماند	معایب

۲ـ بر اساس نحوه برگزاری: پادفک حضوری در مقابل پادفک آنلاین

– حضوری: دانشجو به محل دانشگاه در روسیه رفته، علاوه بر شرکت در کلاس‌های زبان و دروس پایه، با زندگی در محیط روسی‌زبان مواجه شده و امکان تعامل حضوری با استادان و دانشجویان روسی را خواهد داشت.
– آنلاین / ترکیبی: برخی دانشگاه‌ها برنامه‌های آنلاین نیز برگزار می‌کنند؛ به این صورت که دانشجو می‌تواند بخشی از دوره را به‌صورت آنلاین، حتی در کشور خود بگذارند.

۳ـ بر اساس مدت زمان دوره

– دوره یک ساله (دو ترمه): این دوره معمول‌ترین دوره برای دانشجویانی است که با زبان روسی آشنایی کمی دارند.
– دوره فشرده (یک ترمه): برای دانشجویانی که زبان روسی ابتدایی دارند یا می‌خواهند سریع‌تر وارد دانشگاه شوند؛ مثلاً ۸ ماه.
– دوره یک سال و نیمه (سه ترمه): برای دانشجویانی که نیاز بیشتری به تسلط زبان یا آمادگی پایه دارند.

مقایسه پادفک آنلاین یا حضوری؟

مزایا و معایب پادفک حضوری

مزایا:

حضور در محیط روسی‌زبان، غوطه‌وری کامل در زبان و فرهنگ.
تعامل حضوری با اساتید و دانشجویان روسی، فرصت ارتباطات و شبکه‌سازی.
استفاده از امکانات دانشگاه (کتابخانه، خوابگاه، زندگی دانشجویی).
زندگی روزمره در روسیه استعداد برای سازگاری بالاتر فراهم می‌آورد.

معایب:

هزینه بیشتر (هزینه زندگی، خوابگاه، سفر، ویدا و غیره).
نیاز به حضور فیزیکی در روسیه که ممکن است برای برخی مشکلات مهاجرتی یا اقامتی ایجاد کند.
ممکن است انطباق با فرهنگ و زندگی جدید دشوار باشد.

مزایا و معایب پادفک آنلاین

مزایا:

انعطاف بیشتر زمانی و مکانی: می‌توان از کشور مبدا تحصیل را شروع کرد و هزینه‌های زندگی را کاست.
مناسب برای کسانی که هنوز نتوانسته‌اند سفر کنند یا قصد دارند از راه دور شروع کنند.
ممکن است هزینه کمتری داشته باشد.

معایب:

غوطه‌وری در زبان و فرهنگ روسی کمتر است.
ممکن است تعامل با استادان و دانشجویان روسی کمتر باشد.
ممکن است در اعتبارسنجی مدرک دوره‌های آنلاین سخت‌گیری بیشتری اعمال شود.

هزینه‌ها بسته به دانشگاه، مدت دوره، زبان آموزش (روسی یا انگلیسی)، یا اینکه دوره آنلاین برگزار می‌شود یا حضوری، متفاوت است. به عنوان مثال، در دانشگاه تیومن در روسیه، هزینه دوره «پادفک» حدود ۱۱۷۰۰۰ روبل برای دوره‌ای ۸ ماهه بوده است. بنابراین، هنگام انتخاب بین شرکت در دوره آنلاین یا حضوری، هزینه‌های کلی (شهریه + زندگی + خوابگاه + سفر) را مقایسه کنید.

اعتبار مدرک آنلاین در مقابل حضوری

مدرک پایان دوره پادفک، چه دوره آنلاین و چه حضوری، در بسیاری از دانشگاه‌های روسیه به عنوان شرط ورود به دانشگاه قابل قبول است. با این حال، باید دقیقاً بررسی شود که دانشگاه مقصد مدرک آنلاین را به عنوان معادل حضوری می‌پذیرد یا خیر. همچنین سطح زبان روسی پس از دوره ممکن است برای رشته‌های خاص (مثل پزشکی) اهمیت بیشتری داشته باشد.

محتوای دوره پادفک شامل چه دروسی است؟

آموزش زبان روسی (مهارت‌های چهارگانه)

در دوره پادفک، بخش قابل‌توجهی از وقت به آموزش زبان روسی اختصاص دارد: گرامر، واژگان، مکالمه، نوشتن، شنیدن، خواندن و مهارت‌های آکادمیک زبان روسی.

دروس تخصصی بر اساس رشته

پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی: زیست‌شناسی، شیمی، فیزیک همراه با زبان تخصصی
فنی و مهندسی: ریاضی، فیزیک، گاهی کامپیوتر یا علوم مهندسی، همراه با زبان روسی تخصصی
علوم انسانی: تاریخ، ادبیات، جامعه‌شناسی، زبان روسی عمومی و تخصصی

هزینه دوره پادفک روسیه در دانشگاه‌های مختلف

در جدول زیر، شهریه حدودی برخی از دوره‌های پادفک را بر اساس اطلاعات منتشرشده در سال‌های اخیر (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴) ذکر کرده‌ایم.

دانشگاه	شهر	هزینه تقریبی
دانشگاه تیومن	تیومن	۱۱۷۰۰۰ روبل/ ۱۲۰۰ دلار
دانشگاه دوستی ملل روسیه (RUDN)	مسکو	۲۰۰۰۰۰ روبل/ ۲۱۰۰ دلار
دانشگاه فرهنگ سن‌پترزبورگ	سنت‌پترزبورگ	۲۱۹۰۰۰ روبل/ ۲۳۰۰ دلار

فرآیند ثبت نام در پادفک: زمان‌بندی و مدارک

زمان ثبت نام پادفک در دانشگاه‌های مختلف

– معمولاً بازه ثبت‌نام از بهار تا تابستان، از ۱ آوریل تا ۳۱ اوت صورت می‌گیرد.
– شروع آموزش غالباً از مهر یا اوایل پاییز است (مثلاً ۱ اکتبر) و تا پایان سال تحصیلی یا تا تابستان ادامه دارد.

مراحل ثبت نام پادفک

۱. انتخاب دانشگاه مقصد و دوره منتخب

دانشگاه مقصد را انتخاب کنید و بخش مربوط به «دانشجویان بین‌المللی» را در وبسایت آن دانشگاه بجویید.

همچنین برای کسب اطلاعات رسمی درباره شرایط و روند پذیرش دانشجویان بین‌المللی در روسیه می‌توانید از پورتال رسمی «Study in Russia» استفاده کنید. به این منظور به پیوند https://studyinrussia.ru مراجعه کنید. از طریق این سایت می‌توانید اطلاعات دولتی/متمرکز درباره برنامه‌ها، مراحل پذیرش و شرایط ویزا را دریافت کنید.

۲. مراجعه به سایت دانشگاه و تکمیل فرم ثبتنام برای دوره پادفک

۳. ارسال مدارک لازم و پرداخت هزینه ثبت‌نام/شهریه: پاسپورت، ترجمه مدارک تحصیلی، عکس، فرم درخواست و غیره

۴. دریافت دعوتنامه تحصیلی (Study Visa Invitation) از دانشگاه یا از طریق نمایندگی روسیه در کشور محل اقامت

۵. اخذ ویزای تحصیلی روسیه

۶. ورود به دوره، شرکت در کلاس‌ها

۷. گذراندن آزمون نهایی

۸. دریافت گواهی پایان دوره

لیست کامل مدارک مورد نیاز

پاسپورت معتبر با حداقل اعتبار مشخص
ترجمه رسمی مدارک تحصیلی (دیپلم متوسطه یا بالاتر) و ریزنمرات
عکس رنگی (۳×۴ یا مطابق با فرمت دانشگاه)
فرم درخواست تکمیل‌شده دانشگاه
گواهی سلامت و واکسیناسیون: در برخی دانشگاه‌ها گواهی عدم ابتلا به HIV نیز لازم است
تکمیل فرم ویزای تحصیلی پس از دریافت دعوتنامه
پرداخت شهریه یا حداقل پیش‌پرداخت شهریه.
ارائه مدرک زبان یا آزمون تعیین سطح زبان (در صورت نیاز)

آزمون پادفک و اعتبار مدرک آن

منابع آزمون پادفک

منابع معمول شامل کتاب‌های زبان روسی «به‌عنوان زبان خارجی»، کتاب‌های تخصصی مرتبط با رشته و جزوات دانشگاهی است. همچنین آزمون‌های ورودی سابق دانشگاه‌های روسیه نیز می‌تواند منبع این آزمون باشد.

سطح دشواری و نحوه برگزاری آزمون

آزمون نهایی شامل مهارت زبان روسی و دروس تخصصی (بسته به الزامات رشته) است.

پس از قبولی، گواهی پایان دوره صادر می‌شود که اثبات‌کننده‌ تسلط شما بر زبان و آمادگی ورود به دانشگاه است.

اعتبار مدرک پادفک چقدر است؟

مدرک پایان دوره پادفک در دانشگاه‌های روسیه معتبر و معمولاً شرط ورود به دانشگاه‌های روسیه است. برای دانشگاه مقصد در ایران یا وزارت بهداشت ایران نیز مهم است که مدرک معتبر باشد. با این حال، حتماً باید تأیید شود که دانشگاه مقصد مدرک را می‌پذیرد و الزامات خاص آن را دارد.

آیا تحصیل در روسیه بدون پادفک امکان‌پذیر است؟

بله، در برخی موارد ممکن است تحصیل بدون گذراندن دوره پادفک امکان‌پذیر باشد، اگر:

زبان روسی را از قبل مسلط باشید، دانشگاه دوره‌ای به زبان انگلیسی ارائه دهد، پیشینه تحصیلی خوبی داشته باشید.
دانشگاه شما و شرایطتان را بپذیرد.
با این حال، برای بسیاری از دانشجویان بین‌المللی، گذراندن پادفک به‌عنوان مسیر مطمئن‌تر و توصیه‌شده مطرح است، زیرا علاوه بر زبان، آمادگی دروس تخصصی و سازگاری با محیط دانشگاهی روسیه فراهم می‌شود.

جمع‌بندی

دوره پادفک روسیه اولین گام مطمئن برای ورود به تحصیلات دانشگاهی در روسیه است. با یادگیری زبان روسی، گذراندن دروس پایه و آشنایی با فرهنگ و نظام آموزشی روسیه، شانس موفقیت تحصیلی و دریافت بورسیه به‌مراتب افزایش می‌یابد. انتخاب دانشگاه معتبر، بررسی هزینه‌ها و ثبت‌نام به‌موقع، کلید شروع تحصیل موفق در روسیه است.

سوالات متداول

آیا گذراندن پادفک برای همه اجباری است؟

خیر، پادفک برای همه دانشجویان اجباری نیست.اما برای متقاضیان تحصیل به زبان روسی (به‌ویژه در رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی) تقریباً الزامی است.

دوره پادفک چند ماه طول می‌کشد؟

دوره استاندارد پادفک معمولاً ۹ تا ۱۰ ماه (دو ترم تحصیلی) طول می‌کشد. البته برخی دانشگاه‌ها دوره‌های فشرده‌تر ۶ ماهه و یا دوره‌های بلندمدت ۱۲ تا ۱۵ ماهه نیز ارائه می‌دهند.

ارزان‌ترین پادفک روسیه کدام است؟

به‌طور کلی، دانشگاه‌های مناطق سیبری و ولگا مانند دانشگاه فدرال کازان (KFU) و دانشگاه تومسک (TSU) از مقرون‌به‌صرفه‌ترین گزینه‌ها هستند. شهریه پادفک در سال ۲۰۲۶ بین ۱۲۰۰ تا ۳۵۰۰ دلار متغیر است؛ در حالی که دانشگاه‌های بزرگ مسکو و سن‌پترزبورگ معمولاً هزینه بالاتری دارند (۳۵۰۰ تا ۵۰۰۰ دلار).
دوره‌های آنلاین نیز معمولاً ۲۰ تا ۳۰ درصد ارزان‌تر از دوره‌های حضوری هستند.

آیا با مدرک پادفک یک دانشگاه، می‌توان در دانشگاه دیگری تحصیل کرد؟

در بیشتر موارد بله، مدرک پادفک شما در سراسر روسیه معتبر است؛ به‌ویژه اگر از دانشگاه‌های معتبر دولتی مانند RUDN، KFU، SPBU، TSU، یا HSE دریافت شده باشد.
با این حال، بعضی دانشگاه‌ها ترجیح می‌دهند دانشجویان جدید مستقیماً از دوره پادفک خودشان استفاده کنند.

آیا در طول دوره پادفک می‌توان کار دانشجویی کرد؟

به‌صورت رسمی بله، اما با محدودیت. دانشجویان خارجی در روسیه می‌توانند پس از دریافت مجوز کار موقت دانشجویی (از اداره مهاجرت) در طول دوره پادفک کار کنند، ولی تنها تا ۲۰ ساعت در هفته و معمولاً در مشاغل ساده یا مرتبط با دانشگاه.
توصیه می‌شود تمرکز اصلی در سال اول روی یادگیری زبان و دروس پایه باشد.

اعتبار مدرک پادفک آنلاین چقدر است؟

مدرک پادفک آنلاین اگر از سوی دانشگاه‌های دولتی معتبر صادر شود، اعتبار رسمی و بین‌المللی دارد و توسط بیشتر دانشگاه‌های روسیه پذیرفته می‌شود.
با این حال، در زمان ارائه مدرک برای پذیرش در رشته‌های پزشکی، بهتر است از دانشگاه مقصد تأیید بگیرید که مدرک آنلاین را قبول دارد، چون برخی مؤسسات تنها دوره‌های حضوری را معتبر می‌دانند.