آوسبیلدونگ یکی از محبوبترین مسیرهای آموزشی و کاری در آلمان است که ترکیبی از آموزش تئوری در مدارس فنی و کار عملی در شرکتها را به متقاضیان ارائه میدهد. این دوره برای کسانی طراحی شده که میخواهند در کوتاهمدت وارد بازار کار آلمان شوند و در حین یادگیری، درآمد ماهانه نیز دریافت کنند.
آوسبیلدونگ چیست؟
دورههای Ausbildung بخشی از سیستم آموزشی آلمان است که به دانشجو یا کارآموز امکان میدهد حدود ۷۰٪ از زمان خود را در محیط کار (شرکت یا سازمان) و حدود ۳۰٪ را در مدرسه فنی و حرفهای (Berufsschule) بگذراند. امکان گذراندن این دوره بدون کسب تجربه کاری نیز وجود دارد؛ اما در این صورت متقاضی حقوق ماهانه دریافت نخواهد کرد. این گزینه چندان در میان متقاضیان محبوب و شناختهشده نیست.
بیش از ۳۲۰ رشته رسمی در این سیستم آموزشی تعریف شده که طی ۲ تا ۳ سال و نیم به به متقاضیان آموخته میشود. درآمد ماهانه متقاضیان در این دوره، بسته به رشته و سال تحصیل، از حدود ۸۵۰- ۱۴۰۰ یورو متغیر است. متقاضیان در نهایت میتوانند در پایان این دوره، گواهینامه رسمی فنیحرفهای آلمان ( IHK یا HWK) را دریافت کنند.
مزایای آوسبیلدونگ آلمان
- دریافت حقوق ماهانه در طول آموزش
- نرخ اشتغال بیش از ۹۰٪ پس از اتمام دوره
- امکان دریافت اقامت دائم آلمان پس از چند سال کار
- عدم نیاز به مدرک دانشگاهی
- آموزش کاربردی و ورود سریع به بازار کار
- اعتبار بینالمللی مدرک فنی آلمان
انواع دورههای آوسبیلدونگ
آلمان صدها دوره در سیستم آوسبیلدونگ ارائه میدهد که در چند حوزهی اصلی تقسیم میشوند:
۱. حوزه پزشکی و درمانی
- پرستاری
- دندانپزشکی و دستیاری
- داروسازی
- فیزیوتراپی
- مامایی
- مراقبت سالمندان
این رشتهها بسیار پرتقاضا هستند و حتی گاه اقامت دائم پس از اتمام آموزش را به متقاضیان اهدا میکنند.

۲. حوزه فنی و مهندسی
- مکانیک خودرو، هواپیما و ماشینآلات صنعتی
- تأسیسات برقی و الکترونیک صنعتی
- تعمیر و نگهداری سیستمهای انرژی و گرمایش
- اتوماسیون، مکانیک و مهندسی صنایع
کارآموزان این حوزه معمولاً بالاترین سطح حقوق را در میان تمام رشتهها دریافت میکنند.
۳. حوزه فناوری اطلاعات و دیجیتال
- برنامهنویسی نرمافزار
- مدیریت سیستمها و شبکهها
- تجزیه و تحلیل دادهها و امنیت سایبری
- توسعه وب و پشتیبانی IT
این رشتهها برای علاقهمندان به فناوری و زبان انگلیسی گزینهای بسیار عالی است.
۴. حوزه بازرگانی، اداری و مالی
- مدیریت اداری و دفتری
- بازرگانی بینالملل
- حسابداری
- فروش، بازاریابی و خدمات به مشتری
- مدیریت منابع انسانی و بیمه
آوسبیلدونگ در این بخشها بیشتر در شرکتها، بانکها و سازمانهای بزرگ برگزار میشود.
۵. حوزه گردشگری و خدمات
- مدیریت هتل و رستوران
- آشپزی و نانوایی
- راهنمای تور و کارشناس گردشگری
- مهمانداری هواپیما و خدمات مسافرتی
این رشتهها مخصوصاً برای افرادی که علاقه به تعامل با مردم و محیطهای بینالمللی دارند مناسباند.
۶. حوزه هنر، طراحی و مد
- طراحی گرافیک و چاپ
- مد و طراحی لباس
- طراحی داخلی و دکوراسیون
- عکاسی و فیلمسازی
در این حوزه، معمولاً تمرکز بر کار عملی و پروژههای خلاقانه است.
۷. حوزه کشاورزی، محیط زیست و دامپروری
- کشاورزی مدرن و فناوری غذایی
- دامپزشکی و پرورش حیوانات
- جنگلداری، محیط زیست و اکولوژی کاربردی
این برنامهها در مناطق غیرشهری آلمان بیشتر ارائه میشوند و آینده شغلی پایداری دارند.

ویزای آوسبیلدونگ
ویزای آوسبیلدونگ آلمان (Ausbildung Visa) نوعی ویزای ملی آلمان (National Visa – نوع D) است که برای افرادی صادر میشود که قصد دارند در یکی از دورههای آوسبیلدونگ شرکت کنند.
برای دریافت این ویزا نیاز است از یک مؤسسه آموزشی یا از یک کارفرما در آلمان، دعوتنامه رسمی یا قرارداد آموزشی دریافت کنید. این ویزا معمولاً برای مدت ۲- ۳ سال صادر میشود و در پایان، امکان تبدیل آن به ویزای کاری وجود دارد و پس از چندسال به متقاضی امکان میدهد برای دریافت اقامت دائم اقدام کند.
شرایط اخذ ویزای آوسبیلدونگ
- داشتن مدرک دیپلم دبیرستان یا معادل آن
- دانش زبان آلمانی (حداقل سطح B1 ترجیحاً B2)
- عقد قرارداد با شرکت یا مؤسسه آلمانی
- داشتن ویزای آوسبیلدونگ (Ausbildung Visa)
- تمکن مالی اولیه (معمولاً بین ۱۰ تا ۱۲ هزار یورو در حساب بانکی)
- بیمه درمانی و مدارک ترجمهشده تحصیلی
- شرایط سنی (معمولاً ۱۸ سال و حداکثر سن بسته به نوع رشته بین ۳۵ تا ۴۰ سال)
- توانایی جسمی (داشتن سلامت جسمی و توانایی انجام کارهای فنی از ضرورتهای شرکت در این دوره است)
مدارک لازم جهت اخذ ویزای آوسبیلدونگ
- فرم درخواست ویزای ملی (National Visa Type D)
- گذرنامه معتبر
- دو قطعه عکس بیومتریک
- نامه پذیرش یا قرارداد رسمی آوسبیلدونگ
- مدارک تحصیلی ترجمهشده و تأییدشده
- رزومه (CV) و انگیزهنامه (Motivationsschreiben)
- مدرک زبان آلمانی (B1 و برای برخی رشتهها A2 کافی است)
- گواهی تمکن مالی
- بیمه درمانی معتبر
- گواهی عدم سوءپیشینه
- گواهی سلامت پزشکی

مراحل گامبهگام اخذ ویزای آوسبیلدونگ
۱ـ انتخاب رشته و نوع دوره آوسبیلدونگ: دوره آوسبیلدونگ دو نوع است؛ دوگانه (آموزشی+ عملی) و آموزشی. در نوع آموزشی فقط در مدارس فنی آموزش میبینید و فرصتی برای تجربه کارهای عملی در محیطهای کاری آلمان به دست نخواهید آورد و به تبع، حقوقی هم دریافت نمیکنید.
۲ـ جستجوی موقعیت آوسبیلدونگ و دریافت قرارداد: برای ورود به آوسبیلدونگ باید از کارفرما یا یک مؤسسه آموزشی آلمانی، دعوتنامه یا قرارداد رسمی دریافت کنید. برای جستوجوی موقعیتها میتوانید از وبسایتهای زیر کمک بگیرید:
| Make-it-in-Germany.com | سایت رسمی دولت آلمان برای کار و آموزش |
| Bundesagentur für Arbeit (Jobbörse) | سایت اداره کار آلمان |
| Ausbildung.de | پورتال تخصصی برای دورههای آوسبیلدونگ |
| GoAusbildung.com | مخصوص متقاضیان بینالمللی |
| Indeed.de | سایت عمومی کار در آلمان |
۳ـ آمادهسازی مدارک زبان و تحصیلی: علاوه بر آماده کردن این مدارک، نیاز است در دارالترجمههای رسمی ترجمهشان کنید. گاهی نیز نیاز به معادلسازی مدارک پیدا خواهید کرد. برای بررسی معادلسازی مدارک میتوانید به سامانه آنابین مراجعه کنید: https://anabin.kmk.org
۴ـ گرفتن وقت از سفارت آلمان جهت انجام مصاحبه
۵ـ آماده کردن مدارک مورد نیاز برای دریافت ویزا
۶ـ شرکت در مصاحبه سفارت
۷ـ دریافت ویزا در صورت تایید طی ۶- ۱۲ ماه
۸ـ ورود به آلمان و ثبت آدرس محل اقامت در اداره شهر
۹ـ دریافت کارت اقامت (Aufenthaltstitel)
۱۰ـ شروع رسمی دوره آوسبیلدونگ
مسیر شغلی پس از آوسبیلدونگ
پس از پایان دوره، شما میتوانید:
- برای ویزای جستوجوی کار آلمان (Job-Seeking Visa) اقدام کنید و ۱۲ ماه جهت یافتن شغل مناسب در آلمان اقامت خود را تمدید کنید.
- در صورت یافتن شغل تماموقت، مستقیماً اقامت کاری (Work Permit) دریافت نمایید.
- استخدام مستقیم توسط شرکت محل آموزش
- امکان ادامه تحصیل در دانشگاه یا اخذ مدرک (Meister) به عنوان استادکار
- پس از چند سال کار و پرداخت مالیات، امکان درخواست اقامت دائم یا کارت آبی اروپا (Blue Card) وجود دارد
جمعبندی
برنامه آوسبیلدونگ در آلمان یک فرصت طلایی برای افرادی است که میخواهند بدون صرف هزینه زیاد، مهارت تخصصی یاد بگیرند، درآمد ماهانه داشته باشند و در نهایت بتوانند مسیر خود را برای دریافت اقامت دائم هموار کنند. این دوره فقط مختص حوزه یا رشتههایی خاص نیست و گروههای مختلفی میتوانند از برنامههای این دوره بهره ببرند.
برای دریافت اطلاعات جامع درباره دورههای آوسبیلدونگ و اخذ پذیرش از آنها با کارشناسان ما در مؤسسه مهاجرتی قصران تماس بگیرید تا بتوانید بدون دغدغه ویزای خود را دریافت کنید.

سؤالات متدوال
- آموزش دورههای آوسبیلدونگ تماماً عملی است؟
خیر، متقاضیان در مدارس فنی با دروس و اصول نظری نیز آشنا میشوند. در صورتی که نیازی به کسب تجربه کاری در محیطهای کاری حقیقی یا دریافت حقوق ماهانه نداشته باشید، میتوانید فقط دوره خود را در مدارس فنی بگذرانید. - درآمد ماهانه متقاضیان آوسبیلدونگ چند یورو خواهد بود؟
حدود ۸۵۰- ۱۴۰۰ - دورههای آوسبیلدونگ به چه رشتههایی اختصاص دارد؟
رشتههای مختلف در حوزههای پزشکی و درمان، فنی و مهندسی، فناوری اطلاعات، بازرگانی و اداری و مالی، گردشگری، هنر و مد، کشاورزی و دامپروری، جنگلداری و اکولوژی - آیا ارائه مدرک زبان برای شرکت در این دورهها الزامی است؟
بله، نیاز به مدرک B1 یا B2 خواهید داشت؛ زیرا قرار است در محیطهای کاری آلمانیزبان دوره بگذرانید. - برای شرکت در این دورهها، نیاز به اخذ چه ویزایی است؟
ویزای آوسبیلدونگ (Ausbildung Visa) که نوعی ویزای ملی آلمان (National Visa – نوع D) است.
